M harfi ile başlayan deyimler ve deyimlerin anlamları hakkında sizlere kısa bilgiler vereceğiz.
Mandalyonun ters (ötesi) yüzü : İşin ayrıca düşünülmesi gereken olumsuz yönü.
Madara etmek (birini) : Yalanını, yanlışını ortaya çıkarıp onu kötü du ruma düşürmek, mahcup etmek.
Madara olmak : Kötü duruma düşmek, yanlışı ortaya çıkıp mahcup ol mak.
Madik atmak (etmek, oynamak) (birine) : Aldatıp zarara uğramasına yol açmak; kazık atmak.
Mahal kalmamak (bir şeye) : Gerek kalmamak, gereği olmamak.
Mahalle kahvesi gibi: Gürültülü, kalabalık ve havasız (yer).
Mahalle karısı: Kavgacı, ağzı bozuk, terbiyesiz kadın.
Mahal yok (bir şeye) : Gereği yok.
Mahkemelik olmak : Sorunlarını ancak mahkeme aracılığıyla çözebile cek duruma gelmek.
Mahkûm etmek (birini, bir şeye) : -1. Mahkeme yargılayıp ceza ver mek. -2. Kötü bir duruma sürüklemek. -3. Bir işi yapmaya mecbur et mek.
Mahkûm olmak: -1. Mahkemece yargılanıp ceza almak. -2. Kötü bir duruma düşmek. -3. Bir şeyi yapmaya mecbur olmak.
Makaraları koyuvermek (salıvermek, zaptedememek) : Kendini tuta mayıp kahkahalarla gülmek.
Makaraya almak : Onunla alay etmek, onu aşağılamak; alaya almak, sarakaya almak.
Makas almak (birinden) : Sevgiyi göstermek için bir kimsenin yanağı nı orta parmak ile işaret parmağı arasına alıp sıkmak; kesme almak:
Makbule geçmek : Beğenilmek, hoşa gitmek, işe yaramak.
Mal etmek (bir şeyi kendine) (bir şeyi bir şeye) : -1. Kendisine ait olmayan bir şeyi kendisinin yapmak. -2. Bir malı belirli bir para ile yapmış ya da sağlamış olmak.
Malın gözü : -1. Çıkara, hileci (kimse). -2. İffetsiz (kadın).
Mal olmak : -1. Karşılığını ödeyerek sahibi olmak. -2. Benimsenmek, kabul edilmek. -3. Bir İş, davranış nedeniyle büyük zarar uğramak.
Mal yapmak : Servet sahibi olmak, zenginleşmek.
Mana çıkarmak : Bir kimsenin bir sözüne, bir davranışına, o kimsenin
aklından geçmeyen bir anlam vermek; anlam çıkarmak.
Manasına gelmek : Öyle anlaşılmak ; anlamına gelmek. Mana vermek Yorumlamak, kendine göre açıklamak; anlam vermek.
Maneviyatını kırmak: Cesaretini kırmak, moralini bozmak. Mangalda kül bırakmamak: Bir konuda yapamayacağı şeyleri bile yapabiiirmiş gibi söylemek. (Kars. Yüksekten atmak.)
Mariz atmak : Dövmek, dayak atmak.
Mariz yemek: Dövülmek, dayak yemek,
Mars etmek (birini) : -1. Tavla oyununda karşı tarafın pul almasına fır sat bırakmadan bütün pullan toplayıp oyunu kazanmak. -2. Karşısın dakini hiçbir söz söylemeyecek duruma getirmek.
Marsık gibi: Teni koyu esmer renkli olan (kimse).
Mars olmak: -1. Hiç pul almadan karşı taraf, bütün pulları toplayıp oyunu kazanmak. -2. Söz söyleyemeyecek duruma gelmek.
Martaval atmak (okumak) : Yalan söylemek; palavra atmak.
Masal okumak: İnandırıcı olmayan sözlerle aldatmaya kalkışmak; martaval okumak.
Maskara etmek (birini) (bir şeyi): -1. Onu gülünç, rezil duruma getir mek. -2. Onu bozmak, berbat etmek, işe yaramaz duruma getirmek.
Maskarası olmak : Bir kimsenin eğlencesi olmak.
Maskesi düşmek : Gerçek niteliği ortaya çıkmak.
Maskesini indirmek: Gizli amaçlarını, gerçek niteliğini ortaya çıkar mak.
Masrafa girmek : Bir iş için oldukça* fazla para harcamak.
Masraf görmek : Alışveriş yapmak.
Masrafı çekmek: Bir iş için yapılan harcamaları ödemek.
Masraf kapısı: Para harcamayı gerektiren iş.
Masraftan çıkmak: Bir iş ya da şey için epeyce para harcamak zorun da kalmak.
Maşa gibi kullanmak (birini) : Onu kendi çıkarı için kullanmak.
Matem tutmak : Yas içinde olmak, çok üzülmek; yas tutmak.
Mat etmek (birim*): -1. Onu satrançta yenmek. -2. Tartışmalı bir konu da birini yanıt veremez duruma düşürmek.
Mat olmak: -1. Satrançta yenilmek. -2. Tartışmalı bir konuda yenilmek.
Matrak geçmek (matrağa almak) (biriyle) (birini): Onunla alay et mek. (Kars. Dalga geçmek.)
Maval okumak: Yalan yanlış şeyler söylemek, yalan uydurmak; ma sal okumak.
Mavi boncuk dağıtmak: Değişik kimselere “En çok sevdiğim sensin, senin tarafını tutuyorum” gibi gönül alıcı sözler söylemek, vaatte bu lunmak.
Maymuna benzetmek, (çevirmek, döndürmek) (bir şeyi, birini) : Onu gülünç ve çirkin duruma getirmek,
Maymuna dönmek: -1. Çirkin re gülünç duruma gelmek. -2. Uslan mak, ağır başlı olmak.
Maymun gözünü açtı: “En kötü olaydan gereken dersi aldı.” anlamın da.
Maymun iştahlı: Hevesi çabuk geçen, hiçbir işte, uğraşta, sebatlı olma yan (kimse).
Maytaba almak (birini) : Onunla alay etmek, eğlenmek (Kars. Dalga geçmek.)
Mazur görmek (tutmak) (birini) : Onun kusurunu bağışlamak, onu hoş görmek.
Mecbur kalmak (olmak): İstemeyerek yapmak zorunda olmak
Mecbur tutmak (birini) : Onu, q şeyi yapmak zorunda bırakmak, yü kümlü kılmak.
Mekik dokumak : İki yer arasında sık sık gidip gelmek. Merak sarmak (sardırmak, salmak) (bir şeye) : O şeyle uğraşmak isteğine kapılmak, bir şeye eğilim duymak.
Mercimeği fırına vermek : Bir kadınla bir erkek gizlice anlaşıp seviş mek. (Kars. İşi pişirmek.)
Merdiven dayamak (bir yaşa) : Belli bir yaşa basmak ya da yaklaş mak.
Merhamete gelmek : Acıma duygusuna kapılmak; acımak.
Mesafe almak : Bir işte, konuda epeyce ilerlemiş olmak.
Mesafe bırakmak: Dostluk ilişkilerinde resmiyeti korumak; samimi ol mamak.
Mesul tutmak (birine): bk Sorumlu tutmak.
Meşakkat çekmek : bk. Sıkıntı çekmek. Meşgul etmek (birini) : -1. Onun vaktini almak. -2. Onu uğraştırmak. -3. Onu oyalamak.
Meşgul olmak (bir şeyle, biriyle) : -1. Vaktini o işe (şeye) vermek. -2, Onunla uğraşmak. -3. Onunla oyalanmak.
Meteliğe kurşun atmak : Hiç parası kalmamak
Metelik etmez: “Hiçbir değeri ve önemi yok” anlamında.
Metelik vermemek (Bir şeye): Ona değer, önem vermemek, aldırış etmemek. ‘
Mevzuat hazretleri: “Bürokraside güçlük doğuran kuralların, işlemle rin tümü” anlamında alay yollu söylenir.
Meydana atmak : bk. Ortaya almak.
Meydana çıkmak : -1. Bir durumun herkesçe bilinir duruma gelmek. -2. Bir kimse gizlenmekten vazgeçip herkesin arasına çıkmak. -3. Bir ” kimse bir iş için kendini göstermek. -4. Yetişmek, büyümek. (Kars. Ortaya çtkmak.)
Meydana dökmek : bk. Ortaya dökmek.
Meydana gelmek : Olmak, oluşmak, yapılıp bitirilmek.
Meydana getirmek : Oluşturmak,, yapıp bitirmek.
Meydana koymak : bk. Ortaya koymak.
Meydana vurmak (bir şeyi): Onu belli etmek, ortaya çıkarmak
Meydan bırakmamak : bk. Meydan vermemek.
Meydan bulamamak : Fırsat bulamamak.
Meydanda kalmak : bk Ortada kalmak.
Meydan dayağı: Bir kimseyi herkesin gözü Önünde dövme.
Meydan dayağına çekmek (birini) : Onu herkesin içinde (çok) döv mek
Meydandan kaldırmak (bir şeyi) : Onu saklamak, gizlemek, yok et mek; ortadan kaldırmak.
Meydandan kalkmak: bk Ortadan kalkmak.
Meydanı (bir şeye, bir kimseye) bırakmak: -1. Savunduğu şeyden vazgeçmek -2. Yanşmadan çekilmek
Meydanı boş bulmak : Çekinecek’bir kimse ya da engel olmadığı için istediği şeyleri yapmak
Meydan (birine) kalmak : Ona engel olacak hiçbir şey kimse bulun mamak, onun rahatça hareket edebileceği bir ortam oluşmak.
Meydan kalmamak : Bir şeyin yapılmasına fırsat olmamak
Meydan okumak : Kendisinin daha üstün olduğunu ileri sürerek baş kalarını karşılaşmaya çağırmak
Meydan vermemek (bırakmamak) (bir şeye) : Kötü bir durumun ya ratılmasına fırsat vermemek
Meyil vermek (bir şeye) (birine) : -1. Berlirli bir eğiklik sağlamak. -2. Ona gönül vermek, onu sevmek (Kars. Abayı yakmak.)
Mezhebi geniş.: Namus konusunda çok geniş hoşgörüsü olan (kim se).
Mırın kırın etmek : İstenilen bir şeyi yapmamak için yersiz, asılsız ba haneler ileri sürmek, nazlanmak.
Mısır’daki sağır suttan bile duydu : “Herkes duydu, duymayan kalma dı.” anlamında.
Mide bulandırmak: -1. Uideyi loısacak duruma getirmek–2. Söz Ico
nusu iş kötıi sofiuçlarıacak diye kuşku duymak.
Mide fesadına uğramak : Çok ve çeşit i şeyler yemekler midesi bo zulmak
Midesi ağzına gelmek : Çok öğürmek, çok iQrenmek. Midesi almamak (götürmemek, kabul etmemek, kaldırmamak) (bir şeyi) : -1.-İğrenme gibi nedenleri* bir şeyi yiyememek -2. Çirkin bir
şey karşısında huzursuz olmak.
Midesi bulanmak (bir şeyden) : -1. Kusacak duruma gelmek. -2. İğ renmek, tiksinmek. -3- İşkillenmek, kuşkulanmak
Midesi kaynamak (ekşimek, yanmak) : Genellikle yiyeceklerden ötü rü midede rahatsızlık duymak.
Midesi kazınmak (ezilmek): Çok acıkmak, açlık duymak.
Mideye indirmek (bir yiyeceği) : Onu büyük bir iştahla yemek; göv deye indirmek.
Mideye oturmak : Yenen bir şey midede sindirilemeyip rahatsızlık ya ratmak.
Mikroptuk etmek (yapmak) : Kötü düşüncelerini davranışlarına yansıt mak, kötü biçimde davranmak.
Milimi milimine : Tam, îastamam, iyice.
Mim koymak (bir şeye): -1. Unutulmaması için işaret koymak. -2. Uy gun görülmeyen davranışını tekrarlamaması İçin bir kimseye uyarıda bulunmak. -3. Önemli görerek üstünde ısrarla durmak.
Minder altı etmek : Bk. Hasır altı etmek.
Minder çürütmek: -1. Oturarak yaptlan işlerde yıllarca çalışmış ol mak: -2. İşsiz güçsüz bir şekilde vakit geçirmek, -3. Konuk gidilen bir yerde uzun süre kalmak.
Minnet aftında kalmamak : Birinin iyiliğine karşı kendini borçlu durum dan kurtarmak İçin bir iyilik yapmak.
Minnettar katmak (birine): İyiliği dokunan kimseye karşı gönlünde te şekkür duygusu beslemek.
Mirasa konmak : Kendisine önemli ölçüde miras kalmak. Miras yemek : Kendine kalan mirası savurganca harcayıp bitirmek. Miskinler tekkesi: İşsiz güçsüz, tembel kimselerin toplandığı yer. Modası geçmek : -1. Moda olmak özelliğini yitirmek. -2. önemini, ge çerliliğini yitirmek.
Mola vermek : Yolculukta ya da yorucu çalışmada bir süre ara verip dinlenmek.
Moralini bozmak : Bir kimsenin dayanıma, direnme gücünü sarsmak.
Moral vermek (birine) ; Bir kimsenin direnme güctjnü yükseltmek, yü reklendirmek; cesaret yermek.
Muaf tutmak (birini, bir şeyden) : Ona bir ödev ya da yükümlülük ko nusunda ayrıcalık tanımak
Mucize kabilinden : Mucizeye benzer bir biçimde, hiç umulmadık bir biçimde.
Muhabbet tellalı: Kadınla erkek arasında gayrimeşru ilişkiye aracılık eden kimse, kavat, pezevenk
Muhallebi çocuğu : Nazlı büyütülmüş (çocuk).
Muhasebesini yapmak : Bir şeyin olumlu ve olumsuz yönlerini incele yip bir yargıya varmak
Muhit yapmak : bk. Çevre yapmak.
Mukayyet olmak (bir şeye) (birine) : Onu gözetmek, korumak
Muma döndürmek (çevirmek),(mum etmek) (birini) : Onu, her söy lenileni yapar duruma getirmek, uslandırmak.
Muma dönmek: Uslanmak.
Mum gibi: -1. Dimdik, dosdoğru. -2. Uslu. -3. Tertemiz, düzgün.
Mum gibi erimek (sönmek) : Zayıflamak, sararıp solmak canlılığını yi tirmek
Mumla aramak (birini) : Onu çok isteyerek aramak.
Mum (gibi) olmak : -1. Yola gelmek, uslanmak. -2. Bir işe, öneriye ra zı olmak.
Muradına ermek : Dileği gerçekleşmek, çok istediği şeye kavuşmak
Mücadele vermek : Bir şeye karşı koymak, çok çaba harcamak; sava şım vermek.
Mührünü basmak : Bir şeyin doğruluğunu onaylamak.
Mührünü yalamak : Verdiği sözden dönmek
Mülahazat hanesini açık bırakmak : Bir durum ya da kimse hakkında kesin yargıya varmayıp gelişmelere göre bir değerlendirme yapmak için beklemek
Mümkün mertebe : Olabildiği kadar, olabildiğince.
Münakaşa götürmek (götürmemek) : Tartışılabilir nitelikte olmak (tar tışma olanağı yaratmayacak kesinlikte olmak)
Münasebet almamak: Bir davranış uygunsuz, yakışıksız olmak, uy gun düşünmemek
Münasebet düşmek : Uygun bir durum ortaya çıkmak, sırası gelmek.
Münasebete girmek : bk İlişki kurmak,
Münasebetini getirmek: Sırasını getirmek, uygun zamanını bulmak.
Münasebet kurmak : İki şey arasında ilgi, yakınlık kurmak.
Münasebetti münasebetsiz : Yerli yersiz, yakışık alsın almasın.
Münasebette bulunmak : -1. İlişkisi olmak -2. İlişki kurmak -3. Cinsel
yakınlaşmada bulunmak.
Münasip bulmak (görmek) ; Uygun ve yerinde bulmak.
Münasip düşmek: Yakışmak, uygun olmak.
Mürekkebi kurumadan : Bir şeyin yapılmasından çok kısa bir süre sonra.
Mürekkep yalamak : Okumak, öğrenim görmek.
Mürüvvetini görmek : -1, Ana baba. evladının mutlu günlerini görmek le sevinç, kıvanç duymak. -2. Ana baba evladının ilgi ve yardımıyla rahat bir yaşam sürmek.
Müslüman mahallesinde salyangoz satmak : İhtiyaç duyulmayan da hası gereksiz görülen bir işle-uğraşmak.
Müşkülat çıkarmak: Bir işi güçleştirecek nedenler yaratmak;.güçlük
çıkarmak, zorluk çıkarmak.
Müşteri avlamak : Hileli yollarla müşteri çekmek.
Müşteri kızıştırmak: Müşterileri bir malın satın alınması konusunda
özendirici yollar izlemek.
Müzmin bekâr: Hiç evlenmemiş ve ne zaman evleneceği belli olmayan kimse.
M harfi ile başlayan deyimler
Alıntı
İndir